Nórdico antigo/Verbo
Aspeto
Os verbos são conjugados em pessoa e número, no presente e passado, no modo indicativo e no modo subjuntivo e imperativo.
VERBOS | |||||||||||
A. VERBOS FRACOS, ou seja, Verbos no qual o preterito é formado por adição uma rescisão. | |||||||||||
1ª Conjugação vogal característica a |
2ª Conjugação vogal característica i |
3ª Conjugação vogal característica i |
4ª Conjugação vogal característica i | ||||||||
INDIC. | Pres. | Sing. | 1. | boð-a | kall-a | dœm-i | fylg-i | gleð | spyr | vak-i | dug-i |
2. | boð-ar | kall-ar | dœm-ir | fylg-ir | gleð-r | spyr-r | vak-ir | dug-ir | |||
3. | boð-ar | kall-ar | dœm-ir | fylg-ir | gleð-r | spyr-r | vak-ir | dug-ir | |||
Plur. | 1. | boð-um | kǫll-um | dœm-um | fylg-jum | gleð-jum | spyr-jum | vǫk-um | dug-um | ||
2. | boð-ið (-it) | kall-ið | dœm-ið | fylg-ið | gleð-ið | spyr-ið | vak-ið | dug-ið | |||
3. | boð-a | kall-a | dœm-a | fylg-ja | gleð-ja | spyr-ja | vak-a | dug-a | |||
Pret. | Sing. | 1. | boð-aða | kall-aða | dœm-da | fylg-da | glad-da | spur-ða | vak-ta | dug-ða | |
2. | boð-aðir | kall-aðir | dœm-dir | fylg-dir | glad-dir | spur-ðir | vak-tir | dug-ðir | |||
3. | boð-aði | kall-aði | dœm-di | fylg-di | glad-di | spur-ði | vak-ti | dug-ði | |||
Plur. | 1. | boð-uðum | kǫll-uðum | dœm-dum | fylg-dum | glǫd-dum | spur-ðum | vǫk-tum | dug-ðum | ||
2. | boð-uðuð | kǫll-uðuð | dœm-duð | fylg-duð | glǫd-duð | spur-ðuð | vǫk-tuð | dug-ðuð | |||
3. | boð-uðu | kǫll-uðu | dœm-du | fylg-du | glǫd-du | spur-ðu | vǫk-tu | dug-ðu | |||
IMPERAT. | boð-a | kall-a | dœm | fylg | gleð | spyr | vak (vak-i) | dug (dug-i) | |||
SUBJ. | Pres. | Sing. | 1. | boð-a | kall-a | dœm-a | fylg-ja | gleð-ja | spyr-ja | vak-a | dug-a |
2. | boð-ir | kall-ir | dœm-ir | fylg-ir | gleð-ir | spyr-ir | vak-ir | dug-ir | |||
3. | boð-i | kall-i | dœm-i | fylg-i | gleð-i | spyr-i | vak-i | dug-i | |||
Plur. | 1. | boð-im | kall-im | dœm-im | fylg-im | gleð-im | spyr-im | vak-im | dug-im | ||
2. | boð-ið | kall-ið | dœm-ið | fylg-ið | gleð-ið | spyr-ið | vak-ið | dug-ið | |||
3. | boð-i | kall-i | dœm-i | fylg-i | gleð-i | spyr-i | vak-i | dug-i | |||
Pret. | Sing. | 1. | boð-aða | kall-aða | dœm-da | fylg-da | gled-da | spyr-ða | vek-ta | dyg-ða | |
2. | boð-aðir | kall-aðir | dœm-dir | fylg-dir | gled-dir | spyr-ðir | vek-tir | dyg-ðir | |||
3. | boð-aði | kall-aði | dœm-di | fylg-di | gled-di | spyr-ði | vek-ti | dyg-ði | |||
Plur. | 1. | boð-aðim | kall-aðim | dœm-dim | fylg-dim | gled-dim | spyr-ðim | vek-tim | dyg-ðim | ||
2. | boð-aðið | kall-aðið | dœm-dið | fylg-dið | gled-dið | spyr-ðið | vek-tið | dyg-ðið | |||
3. | boð-aði | kall-aði | dœm-di | fylg-di | gled-di | spyr-ði | vek-ti | dyg-ði | |||
INFIN. | boð-a | kall-a | dœm-a | fylg-ja | gleð-ja | spyr-ja | vak-a | dug-a | |||
PART. | Act. | boð-andi | kall-andi | dœm-andi | fylg-jandi | gleð-jandi | spyr-jandi | vak-andi | dug-andi | ||
PART. | Pass. | Masc. | boð-aðr | kall-aðr | dœm-dr | glad-dr | spur-ðr | ||||
Fem. | boð-uð | kǫll-uð | dœm-d | glǫd-d | spur-ð | ||||||
Neut. | boð-at | kall-at | dœm-t | fylg-t | glat-t | spur-t | vak-at | dug-at |
B. VERBOS FORTES, ou seja, Verbos em que o preterito do particípio e passivas são formadas por mudar a vogal da raiz. | |||||||||||
1ª Classe | 2ª Classe | 3ª Classe | 4ª Classe | 5ª e 6ª Classe | 7ª Classe | ||||||
Ablaut padrões | i (e) : a : u | í : ei : i | jó : au : u. | a : ó : a | e : a : á : e / o | á (a): é (e) : á (a) au : jó : au | |||||
INDIC. | Pres. | Sing. | 1. | brenn | rís | býð | fer | gef | ber | græt | hleyp |
2. | brenn-r | rís-s | býð-r | fer-r | gef-r | ber-r | græt-r | hleyp-r | |||
3. | brenn-r | rís-s | býð-r | fer-r | gef-r | ber-r | græt-r | hleyp-r | |||
Plur. | 1. | brenn-um | rís-um | bjóð-um | fǫr-um | gef-um | ber-um | grát-um | hlaup-um | ||
2. | brenn-ið | rís-ið | bjóð-ið | far-ið | gef-ið | ber-ið | grát-ið | hlaup-ið | |||
3. | brenn-a | rís-a | bjóð-a | far-a | gef-a | ber-a | grát-a | hlaup-a | |||
Pret. | Sing. | 1. | brann | reis | bauð | fór | gaf | bar | grét | hljóp | |
2. | brann-t | reis-t | baut-t | fór-t | gaf-t | bar-t | grét-st | hljóp-t | |||
3. | brann | reis | bauð | fór | gaf | bar | grét | hljóp | |||
Plur. | 1. | brunn-um | ris-um | buð-um | fór-um | gáf-um | bár-um | grét-um | hljóp-um | ||
2. | brunn-uð | ris-uð | buð-uð | fór-uð | gáf-uð | bár-uð | grét-uð | hljóp-uð | |||
3. | brunn-u | ris-u | buð-u | fór-u | gáf-u | bár-u | grét-u | hljóp-u | |||
IMPERAT. | brenn | rís | bjóð | far | gef | ber | grát | hlaup | |||
SUBJ. | Pres. | Sing. | 1 | brenn-a | rís-a | bjóð-a | far-a | gef-a | ber-a | grát-a | hlaup-a |
2. | brenn-ir | rís-ir | bjóð-ir | far-ir | gef-ir | ber-ir | grát-ir | hlaup-ir | |||
3. | brenn-i | rís-i | bjóð-i | far-i | gef-i | ber-i | grát-i | hlaup-i | |||
Plur. | 1. | brenn-im | rís-im | bjóð-im | far-im | gef-im | ber-im | grát-im | hlaup-im | ||
2. | brenn-ið | rís-ið | bjóð-ið | far-ið | gef-ið | ber-ið | grát-ið | hlaup-ið | |||
3. | brenn-i | rís-i | bjóð-i | far-i | gef-i | ber-i | grát-i | hlaup-i | |||
Pret. | Sing. | 1. | brynn-a | ris-a | byð-a | fœr-a | gæf-a | bær-a | grét-a | hlyp-a | |
2. | brynn-ir | ris-ir | byð-ir | fœr-ir | gæf-ir | bær-ir | grét-ir | hlyp-ir | |||
3. | brynn-i | ris-i | byð-i | fœr-i | gæf-i | bær-i | grét-i | hlyp-i | |||
Plur. | 1. | brynn-im | ris-im | byð-im | fœr-im | gæf-im | bær-im | grét-im | hlyp-im | ||
2. | brynn-ið | ris-ið | byð-ið | fœr-ið | gæf-ið | bær-ið | grét-ið | hlyp-ið | |||
3. | brynn-i | ris-i | byð-i | fœr-i | gæf-i | bær-i | grét-i | hlyp-i | |||
INFIN. | brenn-a | rís-a | bjóð-a | far-a | gef-a | ber-a | grát-a | hlaup-a | |||
PART. | Act. | brenn-andi | rís-andi | bjóð-andi | far-andi | gef-andi | ber-andi | grát-andi | hlaup-andi | ||
PART. | Pass. | Masc. | brunn-inn | ris-inn | boð-inn | far-inn | gef-inn | bor-inn | grát-inn | hlaup-inn | |
Fem. | brunn-in | ris-in | boð-in | far-in | gef-in | bor-in | grát-in | hlaup-in | |||
Neut. | brunn-it | ris-it | boð-it | far-it | gef-it | bor-it | grát-it | hlaup-it |
O verbo substantivo | |||||||||||||||||||
INDIC. | Pres. | Sing. | 1. | em | Pret. | var (vas) | IMPERAT. | SUBJ. | Pres. | sjá, | sé | Pret. | vær-a | INFIN. | ver-a | PAST PART. | ver-it | ||
2. | er-t | var-t | ver (ver-tu) | sé-r | vær-ir | ||||||||||||||
3. | er (es) | var (vas) | sé | vær-i | |||||||||||||||
Plur. | 1. | er-um | vár-um | sé-m | vær-im | ||||||||||||||
2. | er-uð | vár-uð | verið | sé-ð | vær-ið | ||||||||||||||
3 | er-u | vár-u | sé | vær-i |
Dez verbos com presentes na forma pretérita. | |||||||||||||
INDIC. | Pres. | Sing. | 1. | á | kná | má | skal | kann | mun (mon) | man | þarf | ann | veit |
2. | á-tt | kná-tt | má-tt | skal-t | kann-t | mun-t | man-t | þarf-t | ann-t | veiz-t | |||
3. | á | kná | má | skal | kann | mun | man | þarf | ann | veit | |||
Plur. | 1. | eig-um | kneg-um | meg-um | skul-um | kunn-um | mun-um | mun-um | þurf-um | unn-um | vit-um | ||
2. | eig-uð | kneg-uð | meg-uð | skul-uð | kunn-uð | mun-uð | mun-ið | þurf-ið | unn-ið | vit-uð | |||
3. | eig-u | kneg-u | meg-u | skul-u | kunn-u | mun-u | mun-a | þurf-a | unn-a | vit-u | |||
Pret. | Sing. | 1. | á-tta | kná-tta | má-tta | kunn-a | mun-da | mun-da | þurf-a | unn-a | vis-sa | ||
as regular weak verbs | |||||||||||||
IMPERAT. | eig | kunn | mun | unn | vit | ||||||||
SUBJ. | Pres. | Sing. | 1. | eig-a | kneg-a | meg-a | skyl-a | kunn-a | myn-a | mun-a | þurf-a | unn-a | vit-a |
as regular weak verbs | |||||||||||||
Pret. | Sing. | 1. | ætt-a | knætt-a | mætt-a | skyl-da | kynn-a | myn-da | myn-da | þyrf-ta | ynn-a | vis-sa | |
as regular weak verbs | |||||||||||||
INFIN. | Pres. | eig-a | meg-a | skyl-u | kunn-a | mun-u | mun-a | þurf-a | unn-a | vit-a | |||
Pret. | knúttu | skyl-du | mun-du | ||||||||||
PART. | Act. | eig-andi | meg-andi | kunn-andi | mun-andi | þurf-andi | unn-andi | vit-andi | |||||
PART. | Pass. | Neut. | ú-tt | má-tt | kunn-at | mun-at | þurf-t | unn-(a)t | vit-at |
Oito verbos com o pretérito em -ra. | ||||||||||||
INDIC. | Pres. | Sing. | 3. | rœ-r | grœ-r | sæ-r | gný-r | sný-r | frý-r | kýs-s | slæ-r | veld-r |
Plur. | 3. | ró-a | gró-a | sá | gnú-a | snú-a | frjós-a | kjós-a | slá | vald-a | ||
Pret. | Sing. | 3. | rø-ri | grø-ri | sø-ri | gnø-ri | snø-ri | frø-ri | kø-ri | slø-ri | ol-li | |
(or re-ri | gre-ri | se-ri | gne-ri | sne-ri | fre-ri | ke-ri | sle-ri) | |||||
IMPERAT. | ró | gró | sá | gnú | snú | frjó-s | kjós | slá | vald | |||
SUBJ. | Pret. | Sing. | 3. | rø-ri | grø-ri | sø-ri | gnø-ri | snø-ri | frø-ri | kø-ri | slø-ri | yll-i |
INFIN. | ró-a | gró-a | sá | gnú-a | snú-a | frjós-a | kjós-a | slá | vald-a | |||
PART. | Pass. | ró-inn | gró-inn | sá-inn | gnú-inn | snú-inn | fros-inn | kos-inn | sleg-inn | vald-it | ||
frør-inn | kør-inn |
D. Verbos com o sufixo reflexivo ou recíprocos -sk, -z, -st (-mk). | |||||||||||
Present. | Preterite. | Present. | Preterite. | ||||||||
Indic. | Subj. | Indic. | Subj. | Indic. | Subj. | Indic. | Subj. | ||||
Sing. | 1. | kalla-st | kalli-st | kallaði-st | kallaði-st | læzt | láti-st | lézt | léti-st | ||
2. | kalla-st | kalli-st | kallaði-st | kallaði-st | læzt | láti-st | lézt | léti-st | |||
3. | kalla-st | kalli-st | kallaði-st | kallaði-st | læzt | láti-st | lézt | léti-st | |||
Plur. | 1. | kǫllu-mk | kalli-mk | kǫlluðu-mk | kallaði-mk | látu-mk | láti-mk | létu-mk | léti-mk | ||
2. | kalli-zt | kalli-zt | kǫlluðu-zt | kallaði-zt | láti-zt | láti-zt | létu-zt | léti-zt | |||
3. | kalla-st | kalli-st | kǫlluðu-st | kallaði-st | láta-st | láti-st | létu-st | léti-st | |||
PART. | Pass. | Neut. | kalla-zt, láti-zt, (glað-zt, gefi-zt, bori-zt,) etc. |
E. Verbos com o sufixo negativo. | ||||||||||
Pres. | Pret. | Pres. | Pret. | Pres. | Pret. | Pres. | Pret. | |||
INDIC. | Sing. | 1. | em-k-at | var-k-at(vas-k-at) | skal-k-at | skyldi-g-a | mon-k-a | mundi-g-a | hyk-k-at | átti-g-a |
2. | ert-at-tu | vart-at-tu | skalt-at-tu | skyldir-a | mont-at-tu | mundir-a | hyggr-at | áttir-a | ||
3. | er-at (es-at) | var-at (vas-at) | skal-at | skyldi-t | mon-at | mundi-t | hyggr-at | átti-t | ||
Plur. | 3. | eru-t | váru-t | skulu-t | skyldu-t | monu-t | mundi-t | hyggja-t | áttu-t | |
IMPERAT. | ver-at-tu (Não sejas), lát-at-tu (não deixes tu!), grát-at-tu (não chorares!), etc. |