Saltar para o conteúdo

Nórdico antigo/Verbo

Origem: Wikilivros, livros abertos por um mundo aberto.

Os verbos são conjugados em pessoa e número, no presente e passado, no modo indicativo e no modo subjuntivo e imperativo.

VERBOS
A. VERBOS FRACOS, ou seja, Verbos no qual o preterito é formado por adição uma rescisão.
  1ª Conjugação
vogal característica a
2ª Conjugação
vogal característica i
3ª Conjugação
vogal característica i
4ª Conjugação
vogal característica i
INDIC. Pres. Sing. 1. boð-a kall-a dœm-i fylg-i gleð spyr vak-i dug-i
    2. boð-ar kall-ar dœm-ir fylg-ir gleð-r spyr-r vak-ir dug-ir
3. boð-ar kall-ar dœm-ir fylg-ir gleð-r spyr-r vak-ir dug-ir
Plur. 1. boð-um kǫll-um dœm-um fylg-jum gleð-jum spyr-jum vǫk-um dug-um
2. boð-ið (-it) kall-ið dœm-ið fylg-ið gleð-ið spyr-ið vak-ið dug-ið
3. boð-a kall-a dœm-a fylg-ja gleð-ja spyr-ja vak-a dug-a
Pret. Sing. 1. boð-aða kall-aða dœm-da fylg-da glad-da spur-ða vak-ta dug-ða
  2. boð-aðir kall-aðir dœm-dir fylg-dir glad-dir spur-ðir vak-tir dug-ðir
3. boð-aði kall-aði dœm-di fylg-di glad-di spur-ði vak-ti dug-ði
Plur. 1. boð-uðum kǫll-uðum dœm-dum fylg-dum glǫd-dum spur-ðum vǫk-tum dug-ðum
2. boð-uðuð kǫll-uðuð dœm-duð fylg-duð glǫd-duð spur-ðuð vǫk-tuð dug-ðuð
3. boð-uðu kǫll-uðu dœm-du fylg-du glǫd-du spur-ðu vǫk-tu dug-ðu
IMPERAT.       boð-a kall-a dœm fylg gleð spyr vak (vak-i) dug (dug-i)
SUBJ. Pres. Sing. 1. boð-a kall-a dœm-a fylg-ja gleð-ja spyr-ja vak-a dug-a
    2. boð-ir kall-ir dœm-ir fylg-ir gleð-ir spyr-ir vak-ir dug-ir
3. boð-i kall-i dœm-i fylg-i gleð-i spyr-i vak-i dug-i
Plur. 1. boð-im kall-im dœm-im fylg-im gleð-im spyr-im vak-im dug-im
2. boð-ið kall-ið dœm-ið fylg-ið gleð-ið spyr-ið vak-ið dug-ið
3. boð-i kall-i dœm-i fylg-i gleð-i spyr-i vak-i dug-i
Pret. Sing. 1. boð-aða kall-aða dœm-da fylg-da gled-da spyr-ða vek-ta dyg-ða
  2. boð-aðir kall-aðir dœm-dir fylg-dir gled-dir spyr-ðir vek-tir dyg-ðir
3. boð-aði kall-aði dœm-di fylg-di gled-di spyr-ði vek-ti dyg-ði
Plur. 1. boð-aðim kall-aðim dœm-dim fylg-dim gled-dim spyr-ðim vek-tim dyg-ðim
2. boð-aðið kall-aðið dœm-dið fylg-dið gled-dið spyr-ðið vek-tið dyg-ðið
3. boð-aði kall-aði dœm-di fylg-di gled-di spyr-ði vek-ti dyg-ði
INFIN.       boð-a kall-a dœm-a fylg-ja gleð-ja spyr-ja vak-a dug-a
PART. Act.     boð-andi kall-andi dœm-andi fylg-jandi gleð-jandi spyr-jandi vak-andi dug-andi
PART. Pass. Masc.   boð-aðr kall-aðr dœm-dr   glad-dr spur-ðr    
Fem.   boð-uð kǫll-uð dœm-d   glǫd-d spur-ð    
Neut.   boð-at kall-at dœm-t fylg-t glat-t spur-t vak-at dug-at
B. VERBOS FORTES, ou seja, Verbos em que o preterito do particípio e passivas são formadas por mudar a vogal da raiz.
  1ª Classe 2ª Classe 3ª Classe 4ª Classe 5ª e 6ª Classe 7ª Classe
Ablaut padrões i (e) : a : u í : ei : i  : au : u. a : ó : a e : a : á : e / o á (a): é (e) : á (a)
au :  : au
INDIC. Pres. Sing. 1. brenn rís býð fer gef ber græt hleyp
2. brenn-r rís-s býð-r fer-r gef-r ber-r græt-r hleyp-r
3. brenn-r rís-s býð-r fer-r gef-r ber-r græt-r hleyp-r
Plur. 1. brenn-um rís-um bjóð-um fǫr-um gef-um ber-um grát-um hlaup-um
2. brenn-ið rís-ið bjóð-ið far-ið gef-ið ber-ið grát-ið hlaup-ið
3. brenn-a rís-a bjóð-a far-a gef-a ber-a grát-a hlaup-a
Pret. Sing. 1. brann reis bauð fór gaf bar grét hljóp
2. brann-t reis-t baut-t fór-t gaf-t bar-t grét-st hljóp-t
3. brann reis bauð fór gaf bar grét hljóp
Plur. 1. brunn-um ris-um buð-um fór-um gáf-um bár-um grét-um hljóp-um
2. brunn-uð ris-uð buð-uð fór-uð gáf-uð bár-uð grét-uð hljóp-uð
3. brunn-u ris-u buð-u fór-u gáf-u bár-u grét-u hljóp-u
IMPERAT.   brenn rís bjóð far gef ber grát hlaup
SUBJ. Pres. Sing. 1 brenn-a rís-a bjóð-a far-a gef-a ber-a grát-a hlaup-a
2. brenn-ir rís-ir bjóð-ir far-ir gef-ir ber-ir grát-ir hlaup-ir
3. brenn-i rís-i bjóð-i far-i gef-i ber-i grát-i hlaup-i
Plur. 1. brenn-im rís-im bjóð-im far-im gef-im ber-im grát-im hlaup-im
2. brenn-ið rís-ið bjóð-ið far-ið gef-ið ber-ið grát-ið hlaup-ið
3. brenn-i rís-i bjóð-i far-i gef-i ber-i grát-i hlaup-i
Pret. Sing. 1. brynn-a ris-a byð-a fœr-a gæf-a bær-a grét-a hlyp-a
2. brynn-ir ris-ir byð-ir fœr-ir gæf-ir bær-ir grét-ir hlyp-ir
3. brynn-i ris-i byð-i fœr-i gæf-i bær-i grét-i hlyp-i
Plur. 1. brynn-im ris-im byð-im fœr-im gæf-im bær-im grét-im hlyp-im
2.  brynn-ið ris-ið byð-ið fœr-ið gæf-ið bær-ið grét-ið hlyp-ið
3.  brynn-i ris-i byð-i fœr-i gæf-i bær-i grét-i hlyp-i
INFIN.   brenn-a rís-a bjóð-a far-a gef-a ber-a grát-a hlaup-a
PART. Act.   brenn-andi rís-andi bjóð-andi far-andi gef-andi ber-andi grát-andi hlaup-andi
PART. Pass. Masc.   brunn-inn ris-inn boð-inn far-inn gef-inn bor-inn grát-inn hlaup-inn
Fem.   brunn-in ris-in boð-in far-in gef-in bor-in grát-in hlaup-in
Neut.   brunn-it ris-it boð-it far-it gef-it bor-it grát-it hlaup-it
O verbo substantivo
INDIC. Pres. Sing. 1. em Pret. var (vas) IMPERAT.   SUBJ. Pres. sjá, Pret. vær-a INFIN. ver-a PAST PART. ver-it
2. er-t var-t ver (ver-tu)   sé-r vær-ir    
3. er (es) var (vas)     vær-i    
Plur. 1. er-um vár-um     sé-m vær-im    
2. er-uð vár-uð verið   sé-ð vær-ið    
3 er-u vár-u     vær-i    
Dez verbos com presentes na forma pretérita.
INDIC. Pres. Sing. 1. á kná skal kann mun (mon) man þarf ann veit
2. á-tt kná-tt má-tt skal-t kann-t mun-t man-t þarf-t ann-t veiz-t
3. á kná skal kann mun man þarf ann veit
Plur. 1. eig-um kneg-um meg-um skul-um kunn-um mun-um mun-um þurf-um unn-um vit-um
2. eig-uð kneg-uð meg-uð skul-uð kunn-uð mun-uð mun-ið þurf-ið unn-ið vit-uð
3. eig-u kneg-u meg-u skul-u kunn-u mun-u mun-a þurf-a unn-a vit-u
Pret. Sing. 1. á-tta kná-tta má-tta   kunn-a mun-da mun-da þurf-a unn-a vis-sa
  as regular weak verbs  
IMPERAT. eig       kunn   mun   unn vit
SUBJ. Pres. Sing. 1. eig-a kneg-a meg-a skyl-a kunn-a myn-a mun-a þurf-a unn-a vit-a
  as regular weak verbs  
  Pret. Sing. 1. ætt-a knætt-a mætt-a skyl-da kynn-a myn-da myn-da þyrf-ta ynn-a vis-sa
  as regular weak verbs  
INFIN. Pres.     eig-a   meg-a skyl-u kunn-a mun-u mun-a þurf-a unn-a vit-a
Pret.       knúttu   skyl-du   mun-du        
PART. Act.     eig-andi   meg-andi   kunn-andi   mun-andi þurf-andi unn-andi vit-andi
PART. Pass. Neut.   ú-tt   má-tt   kunn-at   mun-at þurf-t unn-(a)t vit-at
Oito verbos com o pretérito em -ra.
INDIC. Pres. Sing. 3. rœ-r grœ-r sæ-r gný-r sný-r frý-r kýs-s slæ-r veld-r
Plur. 3. ró-a gró-a gnú-a snú-a frjós-a kjós-a slá vald-a
Pret. Sing. 3. rø-ri grø-ri sø-ri gnø-ri snø-ri frø-ri kø-ri slø-ri ol-li
(or re-ri gre-ri se-ri gne-ri sne-ri fre-ri ke-ri sle-ri)  
IMPERAT.   gró gnú snú frjó-s kjós slá vald
SUBJ. Pret. Sing. 3. rø-ri grø-ri sø-ri gnø-ri snø-ri frø-ri kø-ri slø-ri yll-i
INFIN.   ró-a gró-a gnú-a snú-a frjós-a kjós-a slá vald-a
PART. Pass.   ró-inn gró-inn sá-inn gnú-inn snú-inn fros-inn kos-inn sleg-inn vald-it
  frør-inn kør-inn  
D. Verbos com o sufixo reflexivo ou recíprocos -sk, -z, -st (-mk).
      Present. Preterite. Present. Preterite.
Indic. Subj. Indic. Subj. Indic. Subj. Indic. Subj.
Sing. 1. kalla-st kalli-st kallaði-st kallaði-st læzt láti-st lézt léti-st
2. kalla-st kalli-st kallaði-st kallaði-st læzt láti-st lézt léti-st
3. kalla-st kalli-st kallaði-st kallaði-st læzt láti-st lézt léti-st
Plur. 1. kǫllu-mk kalli-mk kǫlluðu-mk kallaði-mk látu-mk láti-mk létu-mk léti-mk
2. kalli-zt kalli-zt kǫlluðu-zt kallaði-zt láti-zt láti-zt létu-zt léti-zt
3. kalla-st kalli-st kǫlluðu-st kallaði-st láta-st láti-st létu-st léti-st
PART. Pass. Neut.   kalla-zt, láti-zt, (glað-zt, gefi-zt, bori-zt,) etc.  
E. Verbos com o sufixo negativo.
  Pres. Pret. Pres. Pret. Pres. Pret. Pres. Pret.
INDIC. Sing. 1. em-k-at var-k-at(vas-k-at) skal-k-at skyldi-g-a mon-k-a mundi-g-a hyk-k-at átti-g-a
2. ert-at-tu vart-at-tu skalt-at-tu skyldir-a mont-at-tu mundir-a hyggr-at áttir-a
3. er-at (es-at) var-at (vas-at) skal-at skyldi-t mon-at mundi-t hyggr-at átti-t
Plur. 3. eru-t váru-t skulu-t skyldu-t monu-t mundi-t hyggja-t áttu-t
IMPERAT.   ver-at-tu (Não sejas), lát-at-tu (não deixes tu!), grát-at-tu (não chorares!), etc.