Esperanto/Palavras invariáveis
Aspeto
Palavras Invariáveis
[editar | editar código-fonte]- APUD (proximidade, contiguidade) > resti apud sia patro (ficar ao lado pai; lago apud Paris (lago nas vizinhanças de Paris);
- DE (posse, origem, agente da passiva) > libro de Petro (livro de Pedro); Mi venas de Londono (venho de Londres); Domo luita de Marko (Casa alugada por Marcos);
- EKSTER (fora, exceto) > ekster la domo (fora de casa); ekster tiaj okazoj (exceto em tais ocasiões);
- EN (dentro, em) > en la poŝo (no bolso); en la mateno (de manhã); en libereco (em liberdade);
- SUB (sob, debaixo) > sub stelplena ĉielo( sob um céu estrelado); sub la piedo (sob os pés);
- SUPER (acima de)> flugo super la nuboj (vôo acima das nuvens); majoro estas super kapitano (major está acima de capitão);
- SUR (em cima de)> ŝtono sur la vojo (pedra sobre o caminho); ĉapelo sur la kapo (chapéu sobre a cabeça);
- SEN (sem, exclusão)> sen mono (sem dinheiro);
- ĈE (Coincidência de lugar ou tempo): sidi ĉe la tablo (estar sentado à mesa); tiri iun ĉe la haroj (puxar alguém pelos cabelos); ĉe la noktiĝo (ao anoitecer)
- ĜIS (até, limite de tempo ou espaço): ĝis tagmezo (até o meio dia); ĝis la placo (até a praça).
- INTER (entre): inter du amikoj (entre dois amigos); inter lupoj (entre lobos);
- JA (reafirmação): vi ja povas (você pode sim); li ja konfirmis (ele confirmou mesmo);
- JEN (eis, aqui está): jen via mono (aqui está o seu dinheiro); jen kio okazis (eis o que aconteceu);
- PRETER (por = ultrapassar): pasi preter iu sur la strato (passar por alguém na rua); mi ne iros preter la apoteko (não passarei pela farmácia)
- TRA (através, ao longo): tra la fenetro (pela janela); vagi tra la stratoj (vagar pelas ruas);
- TRANS (do outro lado): trans tiuj montoj (além daqueles montes);
- ANTAŬ (Diante, antes, há...): antaŭ la domo (diante da casa); revenu antaŭ la nokto (volte antes da noite); mia kato malaperis antaŭ tri tagoj (meu gato sumiu há três dias)
- ĈIRKAŬ (ao redor de, aproximadamente): la Tero rondiras cirkaŭ la Suno (a Terra roda ao redor do Sol); cirkaŭ mil personoj (cerca de mil pessoas).
- EL (de dentro, de algo): el la klubo(do clube); el oro (de ouro);
- FOR (para fora): iri for de la danĝero (sair do perigo); for de la okuloj (longe dos olhos);
- KONTRAŬ (contra, em frente): lukti kontraŭ la sorto ( lutar contra a sorte); la poŝto staras kontraŭ la urbdomo (o correio está defronte à prefeitura).
- KROM (com exceção, além): nenion diru krom la vero (não diga nada exceto a verdade); krom la mono, mi perdis amikon (além do dinheiro perdi um amigo).
- LAŬ (conforme): agi laŭ sia kapo (agir conforme sua cabeça);
- KUN (companhia): iri kun li (ir com ele); kun kolero (com raiva);
- ALMENAŬ (ao menos, pelo menos) > almenaŭ vidu (pelo menos veja);
- ANKORAŬ (ainda) > li ANKORAŬ spiras (ele ainda respira);
- ANSTATAŬ (em vez de, no lugar de) > uzi citronon ANSTATAŬ vinagro (usar limão em vez de vinagre);
- BALDAŬ (breve) > li BALDAŬ scios (ele breve saberá); ĝis BALDAŬ (até breve);
- JU...DES (quanto...tanto) > JU pli mi pensas, DES malpli mi volas (Quanto mais eu penso, tanto menos eu quero)
- EĈ (até mesmo) > EĈ sur la suno troviĝas makuloj. (Até mesmo no sol existem manchas).
- ĴUS (nesse instante) > Li ĴUS eliris (Ele acabou de sair).
- MALGRAŬ ( a despeito) > li faris tion MALGRAŬ malpermeso. (Ele fez isso apesar da proibição).
- NUN (agora) > Li NUN dormas ( Ele está dormindo agora). Nun estas la deka. ( Agora são dez horas).
- NUR (somente) > MI havas NUR du filojn (Só tenho dois filhos).
- PER (com -> instrumento) > fari PER la manoj (fazer com as mãos); skribi PER kreto (escrever com giz); CUIDADO: não confundir PER (instrumento) com KUN (companhia). Mi promenas KUN mia patrino PER la aŭtomobilo (Passeio com minha mãe com o automóvel);
- PLU (por mais tempo) > Ne parolu PLU! (Não fale mais!)
- POR (fim, destino, favor, preço, troca, duração) > invito POR danci (convite para dançar); vesto POR infano (roupa para criança); perdo POR li (perda para ele); voĉdoni POR iu (votar por alguém); preni katon POR leporo (tomar gato por lebre); resti
POR sep tagoj (ficar por sete dias);
- POST (depois)> POST la festo (depois da festa);
- PRI (sobre-> assunto) > PRI kio vi parolas? (Sobre que você está falando?); Deklaro pri rajtoj (Declaração sobre direitos)
- PRO (causa, motivo)> agi PRO venĝemo (agir por vingança).
- TUJ (imediatamente)> Mi TUJ iros (Irei imediatamente).